SLAP lezyonu, omuz ekleminde yer alan “labrum” adı verilen kıkırdak halkasının üst (superior) kısmında oluşan yırtıkları tanımlar. SLAP ifadesi, İngilizce “Superior Labrum Anterior to Posterior” kelimelerinin baş harflerinden oluşur ve yırtığın üst labrumun önünden arkasına kadar uzandığını belirtir. Bu yapının hasarı, omuz hareketlerinde ağrı, takılma hissi, güçsüzlük ve özellikle kolu yukarı kaldırma ya da döndürme sırasında rahatsızlık yaratabilir.
SLAP yırtıkları, özellikle tekrarlayıcı omuz hareketlerinin olduğu sporcularda (örneğin voleybol, yüzme, beyzbol, halter) veya travmaya maruz kalmış kişilerde görülür. Omuz üzerine düşme, kolun aniden geriye zorlanması veya ağır bir yük kaldırma sırasında da gelişebilir.
Tanı genellikle klinik muayene, MR gibi görüntüleme yöntemleri ve gerekirse artroskopik değerlendirme ile konur. SLAP yırtıkları küçük ve şikayete neden olmayan durumlarda konservatif tedavi ile takip edilebilir. Ancak ağrının ve fonksiyon kaybının devam ettiği durumlarda cerrahi tedavi gündeme gelir.
SLAP onarımı, yırtılan labrum dokusunun özel cerrahi ipliklerle kemiğe yeniden sabitlenmesi işlemidir. Bu operasyon artroskopik (kapalı) yöntemle yapılır. Küçük kesilerden omuz eklemine girilir, lezyon net şekilde görülür ve labrum dokusu yerine dikilir. Gerekirse eşlik eden biseps tendonu problemleri (biseps tenodezi/tenotomi) de aynı seansta tedavi edilebilir.
Ameliyat sonrası rehabilitasyon süreci önemlidir. İlk 4 hafta omuz kol askısı ile korunur. Ardından fizyoterapi eşliğinde omuz hareket açıklığı ve kas gücü geri kazandırılır. Başarılı bir onarım sonrası hastalar spor, iş ve günlük yaşam aktivitelerine güvenle dönebilirler.
Ameliyat Süresi: 45–60 dakika
Anestezi Türü: Genel anestezi + sinir bloğu (tercihe göre)
Ameliyat Yöntemi: Kapalı (artroskopik) yöntemle, 3–4 mm’lik kesiler ile
İlk gün: 4–5 (sinir bloğu yapılmışsa 2–3)
İlk hafta: 3
2. haftadan sonra: 1–2
Genellikle 1 gece hastanede kalış gerekebilir
İlk 4 hafta: Kol askısı kullanılır, omuz dinlendirilir
5. haftadan itibaren: Pasif hareketlere başlanır
6–8. hafta: Aktif hareket ve güçlendirme egzersizleri
3. ay: Günlük aktivitelere dönüş
4–6. ay: Spora ve ağır efora dönüş
İlk pansuman: 2. gün
Yara yeri kontrolü: 1. hafta
Dikiş alma (uygunsa): 10. gün
Evet. Başarılı bir ameliyat ve fizik tedavi sonrası spor aktivitelerine güvenle dönebilirsiniz. Temas içermeyen sporlara 3. ayda, temaslı sporlara 5–6. ayda dönüş önerilir.
Biseps tendonu yıpranmışsa ameliyat sırasında “biseps tenodezi” veya “tenotomi” işlemi uygulanabilir. Bu, iyileşmeyi hızlandırabilir ve ağrıyı azaltabilir. Durumunuza göre biseps tenodezi sizin için tamirden de iyi bir seçenek olabilir.
Ağrı kontrolü için sinir bloğu uygulanabilir. Genellikle ağrılar hafif-orta şiddette seyreder ve ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir.
Egzersizlere uyumlu hastalarda omuz hareket açıklığı ve gücü büyük oranda geri kazanılır. Kalıcı kısıtlılık nadirdir.
İlk 2-3 hafta ayakta iken boyunca kol askısı ile omuz korunur. Uyurken ya da gün içinde otururken dirseğinizi yaslayabileceğiniz bir pozisyonda iken çıkarılabilir.
