Omuz kırıkları, özellikle yaşlı bireylerde ve osteoporozu olan hastalarda düşmeye bağlı olarak sık görülür. Bu kırıklar, üst kol kemiğinin (humerus) baş kısmında meydana gelir ve bazen eklem bütünlüğünü ciddi şekilde bozacak kadar parçalı olabilir. Tedavi planı, kırığın tipi, parçalanma derecesi, hastanın yaşı ve omuzun yumuşak doku yapısına göre belirlenir.
Geleneksel olarak bu tür kırıklar plak-vida sabitlemesi ya da kısmi omuz protezi (hemiartroplasti) ile tedavi edilirdi. Ancak son yıllarda, özellikle kompleks kırıklar ve rotator manşet kaslarıyla ilgili sorunların eşlik ettiği durumlarda ters omuz protezi (reverse shoulder arthroplasty) ön plana çıkmıştır.
Ters omuz protezi, omuzun doğal anatomisinin tersine çevrilerek tasarlandığı özel bir eklem protezidir. Bu yapı sayesinde, rotator manşet kasları çalışmasa bile, omuz hareketleri deltoid kası tarafından sağlanabilir.
Ters omuz protezi genellikle şu durumlarda tercih edilir:
Bu durumlarda ters protez, hem fonksiyonel sonuçlar hem de ağrının azaltılması açısından hemiartroplastiye göre daha üstün olabilir.
Ameliyat Süresi: Yaklaşık 90–120 dakika
Anestezi Türü: Genel anestezi + sinir bloğu
Ameliyat Yöntemi: Açık cerrahi (deltopektoral yaklaşım ile)
İlk gün: 4–6 (sinir bloğu uygulanmışsa 2–3)
İlk hafta: 3–4
2. haftadan sonra: 1–2
Genellikle 2–3 gün hastanede kalış önerilir
İlk 4–6 hafta: Kol askısı kullanılır
2. haftadan itibaren: Pasif hareketlere başlanır
5–6. hafta: Aktif hareketler ve güçlendirme
3. ay: Günlük yaşama dönüş
6. ay: Fonksiyonel aktivitelere tam dönüş
Çünkü ters protez, rotator manşet yetersizliğinde daha iyi sonuç verir. Ayrıca yaşlı ve düşük kemik kalitesine sahip hastalarda protez uyumu daha yüksek olur.
Evet. Baş üzeri aktiviteler dahil birçok hareketi ağrısız şekilde yapmanız mümkündür.
Kesinlikle evet. Erken dönemde kontrollü fizik tedavi, protezin uzun vadeli başarısını belirleyen en önemli faktördür.
Uygun hasta ve cerrahi teknikle 15–20 yıl veya daha uzun süre dayanabilir.
Her ameliyatta olduğu gibi riskler vardır ancak deneyimli cerrah ve dikkatli takip ile komplikasyon riski oldukça düşüktür.