Dirsek protezi, özellikle şiddetli eklem kireçlenmesi, romatoid artrit veya ciddi kırıklar sonrası eklem fonksiyonunu geri kazandırmak amacıyla uygulanan bir cerrahi tedavi yöntemidir. Bu ameliyat, hasarlı kemik ve kıkırdak yüzeylerinin çıkarılıp, yerine özel tasarlanmış yapay bir eklem yerleştirilmesiyle gerçekleştirilir. Uygulanan yapay eklem, kolun fleksiyon (bükülme) ve ekstansiyon (açılma) hareketlerini mümkün olduğunca doğal şekilde sürdürmesini sağlar.
Dirsek, vücudun en karmaşık eklemlerinden biridir ve günlük yaşamda yazı yazmaktan yemek yemeye kadar birçok ince motor hareketin merkezinde yer alır. Bu nedenle, ileri kireçlenme veya kırık sonrası oluşan fonksiyon kaybı ciddi yaşam kalitesi sorunlarına yol açabilir.
Total dirsek artroplastisi, genellikle şu durumlarda önerilir:
Cerrahi sonrası amaç; ağrıyı azaltmak, eklem hareket açıklığını geri kazandırmak ve günlük yaşam aktivitelerini daha konforlu hale getirmektir. Uygun hasta seçimi, titiz cerrahi teknik ve düzenli rehabilitasyon ile sonuçlar oldukça yüz güldürücüdür.
Ameliyat Süresi: Yaklaşık 90–120 dakika
Anestezi Türü: Genel anestezi veya sinir bloğu
Ameliyat Yöntemi: Açık cerrahi (dirsek arkasından kesiyle), özel protez yerleştirilir
İlk gün: 3–5
İlk hafta: 2–4
2. haftadan sonra: 1–2
Genellikle 1–2 gün hastanede kalış gerekebilir
İlk 2 hafta: Dirsek atel içinde dinlendirilir
2–4. hafta: Kontrollü pasif egzersizlere başlanır
5–6. hafta: Aktif hareketler ve kas güçlendirme
8–12. hafta: Günlük yaşama dönüş
3–6. ay: Tam fonksiyonel iyileşme ve protez uyumu sağlanır
İlk pansuman: 2. gün
Yara yeri kontrolü: 1. hafta
Dikiş alınması (gerekliyse): 10. gün
İleri düzey kireçlenme, romatoid artrit veya onarılamaz kırık geçirmiş, fonksiyon kaybı ve ağrı yaşayan hastalar için uygundur. Genellikle yaşlı ve orta düzey fiziksel aktivitesi olan bireylerde tercih edilir.
Doğru kullanımla 15 yıl ve üzeri dayanım süresi beklenebilir. Aşırı yüklenmeden kaçınmak önemlidir.
Hayır. Dirsek protezi sonrası ömür boyu ağır yük kaldırma önerilmez. Günlük aktiviteler yapılabilir ancak ağırlık limitlerine dikkat edilmelidir.
Dirsek hareket açıklığının korunması ve kas gücünün geri kazanılması için düzenli egzersizler gerekir. Çoğu zaman hastalarımıza verdiğimiz egzersizlerin hastalarımız tarafından yapılması yeterli ve güvenli olur. Takiplerde beklenen hareket açıklığına ulaşmada geç kalındığı düşünülürse nadiren fizik tedaviden yardım alınabilir.
Nadir durumlarda protez gevşemesi olabilir. Bu durumda revizyon cerrahisi (yeniden protez uygulaması) gerekebilir.
